چکیده :
با جست‌وجو در آثار جاحظ می‌توان روش‌های او را در دست‌یابی به صحت اخبار، به صورت قواعدی کلی دریافت. وی با بیان قاعده‌ی «طبع» اعتقاد دارد که در نهاد افراد نسبت به یک موضوع، یک پذیرش عمومی و همگانی وجود دارد که این پذیرش عمومی می‌تواند ملاک و معیار خوبی برای صحت گزارش‌های تاریخی باشد. هم‌چنین وی اعتقاد دارد اگر بر خبری اجماع باشد، احتمال تأویل و تفسیر در آن وجود ندارد و همه یک برداشت از خبر دارند. وی اعتقاد دارد که در نقد و فهم حدیث باید به نقش زمان و مکان، شأن نزول، نحوه‌ی گزارش راوی و مقتضی حال مجلس، در روایات توجه کرد، تا بتوان به اصل گزارش تاریخی پی‌برد. در مقاله‌ی حاضر پس از معرفی اجمالی شخصیت و آثار جاحظ، مهم‌ترین اصول و قواعدی که وی در تاریخ‌نویسی به کار گرفته، ارزیابی شده است.
تخصص
آثار نوشتاری