به گزارش خبرگزاری فارس از قم، حضرت رقیه(س) در هنگام وقوع حادثه عاشورا در حال سپری کردن سومین سال از بهار عمر خود بودند و پس از وقوع عاشورا از سوی یزیدیان به همراه تعدادی از زنان به اسارت درآمدند.
شهادت حضرت رقیه(س) از جمله حوادث تکاندهندهای بود که مظلومیت خاندان اهل بیت(ع) را بیش از پیش نمایان کرد، اکنون بارگاه ایشان در شهر شام واقع شده و مورد توجه دوستداران اهل بیت(ع) است.
یزید به اندازهای ضعیف بود که نتوانست از پیامرسانی دختر سه ساله جلوگیری کند و حتی با اقدامات نامعقول خود مظلومیت این کودک را بیش از پیش نشان داد.
با توجه فرارسیدن پنجم صفر سالروز شهادت حضرت رقیه(س) و به منظور اثبات تاریخی وجود حضرت رقیه(س) و بررسی حوادث روی داده بر این کودک سه ساله با حجتالاسلام والمسلمین سیدمحمدتقی قادری که دارای سابقه 30 ساله تدریس سطوح عالی حوزه و حدود 15 ساله تدریس خارج فقه و اصول در مدرسه فیضیه است به گفتوگو پرداختیم.
وی تدریس در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاههای کرمان، شهید محلاتی قم، دانشگاه آزاد اسلامی اراک و بروجرد را در کارنامه فعالیتهای خود دارد.
برکدامین مصیبت باید گریست، من فاطمه هستم، با امام علی(ع) در نهج البلاغه، آسمان تقوا و نگاهی به واژههای سیاسی قرآن از جمله آثاری وی است.
فارس: چه دلایلی در مورد اثبات وجود حضرت رقیه(س) وجود دارد؟ برخی مورخان در مورد وجود حضرت رقیه(س) به شبههپراکنی میپردازند، چه پاسخی میتوان به آنها داد؟
برخی معتقد هستند در بین فرزندان سیدالشهدا(ع) دختری به نام حضرت رقیه(س) ذکر نشده یا در تاریخ نیامده است، به نظر میرسد این اظهار نظر ناشی از بیدقتی یا بیتوجهی به منابع کهن تاریخی است، اگر به منابع کهن نگاه کنیم، قرائن و شواهد را کنار یگدیگر بگذاریم این نتیجه حاصل میشود، که چنین شبههای از پایه و اساس بیمعنا است.
یکی از دلایل آن است که حضرت سیدالشهدا(ع) در روز عاشورا زمانی که نزدیک خیمهگاه آمدند، افراد را با اسم صدا زدند که یکی از جملات ایشان این است که «یا زینب، یا رقیه، یا ام کلثوم»
این بخش از بیان امام در منابع کهن نیز وجود دارد، در کتاب الانساب و الالقاب که نویسنده آن عالم سنی مذهب است نیز ذکر شده است.
کسانی که در این زمینه تردید و شک میکنند، احتمالا این منابع را ندیدند، اگر این منابع را میدیدند، شک نمیکردند.
برخی محققان فرزندان سیدالشهدا(ع) را بین 6 تا 12 نفر نقل کردهاند، که از جمله آنها علی اکبر(ع)، امام سجاد(ع)، علی اصغر(ع)، حضرت سکینه(س) و فاطمه(س) است و یکی از دختران را به نام زینب آوردهاند.
باید احتمال دهیم دیگر فرزندانی که ذکر نشده، یکی از آنها حضرت رقیه(س) باشد که اکنون در خرابه شام مدفون است، نمیتوانیم بگوییم به دلیل آنکه ذکر نشده دختری به این نام وجود نداشته است.
در لسان عرب به دختری که نسبت به فرزندان دیگر در خانواده سنش کمتر باشد، به اصطلاح رقیه گفته میشود، احتمال بدهیم شاید نام زینبی که ذکر شده، کوچکترین فرزندان سیدالشهدا(ع) بوده ولی این دختر به دلیل کمی سنش به نام رقیه شناخته شده است.
این امر واضح و روشن است که احتمال بدهیم زینبی که برخی از محققان ذکر کردهاند، شاید همین رقیه باشد که نسبت به فرزندان دیگر سنش کمتر بوده است.
فارس: اگر فرض را بر این قرار دهیم که نام این دختر در منابع نیامده است، چه استنادی بر وجود ایشان است؟
اگر فرض را بر این بگذاریم که اسم این دختر در منابع نیامده، همان معاملهای که با سادات انجام میدهیم، میتوانیم با این دختر انجام دهیم.
امروز اکثر کسانی که به عنوان سادات میشناسیم شجرهنامه ندارند، بلکه همین میزان که شهرت دارند، از نظر شرعی کفایت میکند، زیرا در طول تاریخ سید بودن جرم بود، کسی جرأت نمیکرد خودش را سادات معرفی کند.
زمانی که سادات خود را معرفی میکردند، بدون تردید بازداشت یا کشته میشدند، بنابراین سادات بودن خودش بسیار کار سخت و دشواری بوده، امروز از نظر شرعی زمانی که میخواهیم خمس پرداخت کنیم همین که فرد شهرت به سادات داشته باشد، کفایت می کند.
اگر این ملاک را بدانیم بیش از هزار و 373 سال از شهرت دفن این طفل سه ساله میگذرد، در این سالها کسی نبوده که تردیدی که امروز میشود، داشته باشد، این تردیدها در واقع نشانه گرفتن میراث فرهنگی یک ملت و مذهب است نمیتوان به آسانی با اشکالی میراث فرهنگی یا اثر فرهنگی یا چیزی که حاصل یک مکتب است، زیر سؤال برد، اگر این رواج پیدا کند، ممکن است بسیاری از چیزها جا به جا شود.
فارس: آیا میتوان کرامت رسیده از حضرت رقیه را، دلیلی و استنادی بر وجود ایشان بدانیم؟
در طول این سالها مکرر کسانی که به شام رفتند و توفیق زیارت حضرت رقیه(س) را پیدا کردند یا کسانی که به شام نرفتند، ولی در دعاهای خود به حضرت رقیه(س) متوسل شدند، از آن حضرت کرامت دیدند.
مشاهده این کرامت یک مسأله شخصی است، به نظر میرسد اگر با خودمان مقداری خلوت کنیم زودتر به نتیجه میرسیم که نمیتواند این دختر و فرزند سه ساله، فرزند حضرت سیدالشهدا(ع) نباشد.
فارس: کسانی که چنین اظهار نظرهایی دارند، چه افرادی هستند؟
کسانی که در چنین مسائلی اظهار نظر میکنند، باید پختگی داشته باشند و با عجله و شتاب در اینگونه موضوعات وارد نشوند، این افراد دو دسته هستند، دستهای اشخاص محترم، بزرگوار و ارادتمند به اهل بیت(ع) هستند، این افراد از نظر تحقیقی سؤال را مطرح میکنند تا افراد وادار به تحقیق شوند، تا اگر شبههای به وجود آمد، جوابی وجود داشته باشد.
گروهی افراد بیماری هستند که به نتیجه رسیدند، وجود حضرت رقیه(س) و دختری با این نام و خصوصیت که اظهار میشود، میتواند یکی از سندهای مظلومیت اهل بیت(ع) باشد، خواه یا ناخواه به نمایندگی از بنی امیه عمل میکنند و نمایندگی بنی امیه امروز در وهابیت نمایان است که صدها شبهه ایجاد میکند.
فارس: شهادت و مظلومیت حضرت رقیه(س) چه پیامهایی را به همراه دارد؟
نخستین اشتباه یزید شهید کردن امام حسین(ع) بود و این امر سبب شد پایه حکومت او متزلزل شود، جمعی از زنان بیپناه و افراد بیگناه را هزار کیلومتر از بیابان کربلا تا شام آورد و در خرابه مستقر کرد، یکی از اثرات مهم اسرای کربلا این بود که کاخ یزید را خراب کرد.
در جمع اسرا کودک نیز وجود داشت و حضرت رقیه(س) سه ساله یکی از کودکان بود، ولی زمانی که کودک از خواب بیدار شد و به طور عاطفی پدر خود را مطالبه کرد، یزید سر بریده را در برابرش قرار داد، هنگامی که سر بریده را دید، نتوانست تحمل کند، بنابراین به شهادت رسید.
این اشتباه بزرگ را یزید انجام داد، اکنون نیز هر کس از این موضوع آگاه میشود، این کار را اشتباه قلمداد میکند، از نظر عاطفی حتی اگر کودک برای دشمن باشد، راهکارش این نیست که انسان بخواهد سر بریده را در برابرش قرار دهد.
اینکه مزار طفل سه ساله در شام بماند و اکنون دارای گنبد و بارگاه شود، ولی یزید و معاویه پس از 40 سال حکومت و به کار گرفتن همه ابزار تبلیغی اکنون هیچ اثری در شام نداشته باشند، بزرگترین پیام و روشنگری است، یعنی پیامی که در شام در قالب گنبد و بارگاه طفل سه ساله میبینیم، در کربلا نمیبینیم.
یکی از مسائل ماندگاری که حادثه کربلا را ماندگار کرده است، ماندگار ماندن قبر مطهر حضرت رقیه(س) در شهر شام است.
فارس: حضور کودکانی مانند حضرت رقیه(س) در واقعه عاشورا چه اثراتی به همراه داشت؟
امام حسین(ع) به طور عمدی کودکان را همراه خود آوردند، زیرا تأثیر زن و کودک از نظر عاطفی بیش از مرد است و جای بحث ندارد، افراد میتوانند، بپذیرند مردان را اسیر کنید، ولی نمیتوانند بپذیرند زنان و کودکان اسیر شوند.
فارس: آیا میتوانیم حضرت رقیه(س) را مبلغ سه ساله بدانیم؟
کودک نمیتواند تبلیغ کند، ولی حضور و مصیبتهایی که بر حضرت وارد شده، دارای پیام است، میتوان گفت شهادت حضرت رقیه(س) نوعی تبلیغ است.
تخصص
آثار نوشتاری