راهکارهای تشویق فرزندان به نماز

حجت الاسلام و المسلمین محمدحسین حق جو راهکارهای عملیاتی و اجرایی نهادینه سازی اقامه نماز برای کودکان و نوجوانان را تشریح کرد.
وی با بیان اینکه یکی از عبادات و اعمالی که آثار فراوانی برای آن نقل شده نماز است گفت: نماز موجب برکت در عمر، رزق و توفیق در سلامت جسمی و روانی شده و باعث می‌گردد تا انسان از گناه، انحراف و فساد مصونیت پیدا کند.
بسیاری از اولیا و مربیان از اینکه فرزندان و متربیان آنها نماز نمی‌خوانند، احساس ناراحتی می‌کنند، ولی با یک مدل که برگرفته از شیوه ائمه معصومین(ع)، علما و مبانی روان‌شناختی است، می‌توان فرزندان را به خواندن نماز ترغیب کرد.
*شیوه رفتاری امام خمینی(ره) 
یکی از اعضای بیت امام(ره) نسبت به نماز مخصوصاً نماز صبح کم‌توجه بود. روزی امام(ره) بعد از نماز مشغول تلاوت قرآن بودند و همسر امام، فرزندشان را برای نماز صبح صدا می‌کردند. امام(ره) به همسرشان می‌گویند، کسی که خواب است تکلیف ندارد و اگر نگفته باشد، من را برای نماز بیدار کنید و ما بیدارش کنیم، کار خلاف شرع کرده ایم.
از فردای آن روز فرزندشان با تأثیری که از این رفتار امام (ره) گرفته بود، خودشان برای نماز صبح بیدار می‌شود.
*اهل بیت(ع) توصیه کرده اند سخت نگیریم
 در روایات داریم، دین را آسان بگیرید و آن را برای مردم سخت نگیرید، داشت: پیامبر(ص) فرمودند، اسلام دین روان و آسانی است؛ خیلی وقت‌ها ما چون تکالیف را بلد نیستیم، یک حالت وازدگی و طغیان برای متربیان ایجاد می‌کنیم.
*روش ترغیب جوانان به نماز
روش ترغیب جوانان به نماز روشی تلفیقی از عرف، دین، قانون و مبانی عاطفی و روانی است، وقتی فرزندان برای نماز صبح بیدار نمی‌شوند نباید با روشی اشتباه به آنها توهین کرد و با بدرفتاری آنها را بیدار نمود.در اسلام روش این گونه است، مدتی از وقت خود را به این امر اختصاص دهند تا فرزندشان نماز خوان شود. اگر ‌خواهیم زندگی‌مان برکت داشته باشید، باید برای تربیت فرزندمان وقت بگذاریم، همان طور که اگر فرزند ما مریض شود ، برای سالم شدن وی هزینه های زیادی می کنیم و وقت زیادی می گذاریم.
*باید مدارا کنیم
بعد از نماز صبح طوری برنامه‌ریزی کنیم که 20 دقیقه تا نماز صبح وقت داشته باشیم، لذا کنار بستر فرزندمان نشسته و او را با نوازش کردن برای نماز بیدار کنیم.در مرحله دوم به فرزندتان بگوئید این کار شما به خانه ما برکت داده و زیان‌ها را دفع می‌کند؛ همچنین آثار نماز را به وی گفته و عواقب منفی این عمل را نیز بیان کنید.
بنابراین اگر فواید نماز برایش گفته شود، کم‌کم از جای خود بلند می‌شود و شروع به نماز خواندن می کند، شما نیز باید دوباره همین نوازش را انجام دهید چون می‌خواهید کسی را با خدا آشتی داده و ارتباط دهید.
*این گونه تشویق کنیم
در مرحله بعدی وقتی برای وضو گرفتن می‌رود برایش حوله می‌آوریم و بیان می‌کنیم نماز شما برای ما برکت دارد و ما می‌خواهیم در ثواب شما شریک باشیم، سپس برایش جانماز پهن کنید و اگر امکان داشته باشد، بعد از نماز با شکلات یا شیرینی‌ از او پذیرایی کرده و خوشحالی خود از نمازخوان او را نشان دهید.
*عاطفه جلوی انحراف را می گیرد
یکی از چیزهایی که موجب نجات مردم از انحراف و فساد می‌شود کارهای عاطفی است؛ در بررسی افراد بزهکار در مراکز بازآموزی مشخص شده 90 درصد این بزه‌های اجتماعی، به دلیل خلأهای عاطفی و اجتماعی به وجود آمده است.
باید فرزند خود را غرق در الطاف و مسائل عاطفی نماییم؛ پس از اینکه فرزندمان برای نماز صبح بیدار شد، باید در مهمانی‌ها و در مقابل بستگان به عنوان یک امتیاز از او تعریف کنیم؛ همان‌طور که وقتی نمره خوبی در درس‌هایش می آورد از او تعریف می‌کنیم.
*به فرزندانمان جایزه بدهیم
در مرحله بعد اگر پس از مدتی فرزند شما به جای 20 دقیقه 10 دقیقه طول می‌کشد که برای نماز صبح بیدار شود می‌توانیم با خرید هدیه ای او را تشویق کنیم و حتی می‌شود این جایزه توسط اطرافیان مانند برادر یا خواهر به او تقدیم شود.
*والدین توقع بیجا نداشته باشند 
بعضی پدر و مادرها انتظار دارند فرزندشان اگر کار خوبی انجام می‌دهد همه کارهایش خوب باشد و می‌گویند حالا که تو نماز می‌خوانی چرا دروغ می‌گویی؛ باید گفت؛ نباید به خاطر بدی‌هایی که دارد خوبی‌هایش را از او بگیریم یا اینکه بعضی خوبی‌های فرزندشان را نمی‌بینند، با این‌گونه رفتارها گاهی اوقات افراد دچار مشکل می‌شوند و می گویند اگر قرار است نماز بخوانیم و این‌همه برای ما مشکل دست کند درست از نماز می‌کشیم.
*فرزند را سرزنش نکنیم
 اگر یک‌شب فرزند شما به دلیل اینکه شب دیر خوابیده بود و یا دلایل دیگر برای نماز بیدار نشد، نباید او را سرزنش کنید بلکه باید تغافل کرد.باید به فرزندمان یاد دهیم حالا که نمازت قضا شده، می‌توانی قضای آن را بخوانی، صلوات بفرستی و استغفار کنی، یعنی سعی کنیم جلوه بدی در ذهن او ایجاد نشود.
از طرفی نباید در ابتدای کار فرزندان را به دلیل نحوه خواندن نماز سرزنش کرده و بگوییم نمازت را تند می‌خوانی و یا موارد دیگر، بلکه مرحله اول این است که مدت زمان نماز طولانی نباشد و همین‌که اقدام به خواندن نماز می‌کنند را تشویق کنیم.
چون در این مرحله فرزند شما فعلاً نماز را لفظی می‌خواند و حرکات نماز را انجام می‌دهد، همین که نماز می‌خوانند کافی است، ولی باید کتاب، سی دی و امکاناتی را تهیه کنیم تا به این وسیله معنا، معارف و فلسفه نماز را به فرزندمان آموزش دهیم.آموزش و یادگیری فلسفه نماز مهم است و بسیاری از افراد هستند که سال‌ها نماز می‌خوانند ولی معنا و تفسیر نماز را بلد نیستند.
*نذر کنیم تا فرزندانمان نماز بخوانند
نذر و دعا برای نمازخوان شدن فرزندان را مهم است ما همیشه مراقب هستیم فرزندمان مریض نشود اگر اتفاقی برای او افتاد برایش دعا و نذر می‌کنیم، در مورد نمازخوان شدن نیز باید این کارها را انجام داد؛ یعنی برای اینکه فرزندمان به نماز اهتمام داشته باشد، باید نذر کنیم.
*روزانه صدقه بدهیم
در حالات مرحوم شاه آبادی آمده ایشان مبلغی را روزانه برای اینکه افراد خانواده‌شان از مسیر خدا و اهل بیت(ع) خارج نشود صدقه می‌دادند.در حالات یکی دیگر از بزرگان آمده، ایشان در روز اعمالی را انجام می‌دادند، ذکری را می‌گفتند و مقید بودند این ذکر ترک نشود و می‌فرمودند، من ذکر را می‌خوانم تا خانواده‌ام از مسیر فکری اسلام خارج نشوند.
بچه های نمازخوان برکت را در زندگی پدر و مادر بیشتر می‌کنند و اگر این محورها را برای تربیت فرزندانمان انجام دهیم، قطعاً بچه‌های نمازخوانی خواهیم داشت و در نتیجه عمر و مال برکت خواهد داشت.
منبع: خبرگزاری حوزه