آیت الله علی رحمانی فرد در شهر سبزوار در میان یک خانواده مذهبى متولد شدند. فضای مذهبی حاکم بر خانواده که آمیخته با ساده زیستی، قناعت، تدین، قرآن دوستی و محبت به اهل بیت علیهم السلام بود باعث شد ایشان با علاقه شدید به تعلم قرآن و کتب فارسی در سن پنج سالگی قرآن را فرا بگیرند، بطوریکه هنگام شروع دبستان ایشان را از کلاس اول معاف داشتند. ایشان دوم و سوم دبستان را در یک سال و چهارم و پنجم را نیز در سال بعد خواندند. عشق به طلبگی و فضای حاکم بر خانواده باعث شد که ایشان در سن یازده سالگی به این وادی کشانده شوند و به مدرسه علمیه آمدند و تصدیق ششم را نیز در سال اول ورود به مدرسه علمیه اخذ کردند. اواخر سال ۱۳۴۴ هجری شمسی وارد مدرسه فصیحیه سبزوار شدند و صرف، نحو، سیوطی و جامع المقدمات را نزد اساتید وقت مدرسه آموختند.
تلاش و استعداد ایشان باعث شد پس از گذشت فقط یک ماه در مدرسه به عنوان ممتحن صرف و در ادامه در حالی که ملامحسن و فی النحو را میخواندند برای طلبههای تازه وارد تدریس صرف کنند که این روند تا سه سال حضور ایشان در آن مدرسه ادامه داشت.
اواخر سال ۱۳۴۷ برای ادامه تحصیل علوم دینی به شهر مقدس مشهد رفتند و نزد اساتید بسیاری از جمله استاد ادیب نیشابوری و جناب سید حجت هاشمی، ادبیات را فراگرفتند و نزد آنها تلمذ داشتند. سیوطی، مغنی، بلاغت، مطول، مختصر المعانی را نزد نامبرده گذراندند و نزد اقای رضازاده در مدرسه آیت الله میلانی و نزد آقای محقق اصول فقه و لمعه را خواندند و نزد آیت الله طبسی در مسجد ملا هاشم، معالم و قوانین را تملذ نمودند. در همان زمان حاشیه ملاعبدالله و منطق منظومه را هم نزد آقایان واعظی و دهشت گذراندند.
در اواخر سال ۱۳۴۹ و پس از گذشت سه سال از عمر شریفشان در مشهد مقدس، جهت تکمیل و بهره گیری بیشتر از علوم دینی به قم آمدند و دروس را نزد اساتید و فضلای ذیل خواندند:
لمعه ج ۲ آیت الله شب زنده دار و باغانی سبزواری، مکاسب نزد آیت الله ستوده در طول سه الی چهار سال، کفایتین نزد آیت الله سید کاظم حائری، رسائل را نزد موسوی تبریزی و موسوی تهرانی، فلسفه را نزد آقای محمدی گیلانی و دکتر احمدی و مدتی هم نزد شهید مفتح، قسمتی از اسفار را نزد شهید مطهری ج ۳ و برای تکرار درس قوانین مدتی محضر آیت الله دوزدوزانی قوانین را تلمذ نمودند که قبلاً نزد آقای طبسی در مشهد نیز خوانده بودند. ضمنا در این مدت دروس مقدماتی و سطح را هم تدریس می کردند.
سال ۱۳۵۵ دروس خارج را شروع کردند که دروس روزمره در موضوعات خارج فقه، خارج اصول و فلسفه خلاصه میشد. خارج فقه را سه سال نزد آیت الله گلپایگانی، سه سال نزد آیت الله نوری همدانی و مدتی هم به صورت آزاد از دروس خارج علمای دیگر به جهت آشنایی با شیوه علمی آنان بهره بردند. خارج اصول را از سال ۱۳۵۵ تا ۱۳۷۸ که بیش از بیست سال و نزدیک به دو دوره کامل بود نزد آیت الله وحید خراسانی تلمذ نمودند و در مدت هفت سال نیز دروس فقه ایشان هم شرکت داشتند. اشارات بوعلی (فلسفه) شفای بوعلی و فصوص الحکم، مصباح الانس و هیئت را نزد علامه حسن زاده آملی و اسفار را نیز نزد آیت الله صدر و جوادی آملی تلمذ نمودند. در درسهای اخلاق آقای تجلیل تبریزی و آقای مشکینی نیز حضور مییافتند.
مسئله عمده زندگی علمی ایشان در کنار تلمذ، تدریس بوده و هست و به گفته خود ایشان “هیچ چیز را بیشتر از تدریس و تدرس دوست ندارم”. تدریس ایشان از سال شروع تحصیلشان در مدرسه فصیحیه سبزوار و جعفریه مشهد که صرف و جامع المقدمات و سیوطی بود آغاز و هنگامی که وارد قم شدند نیز در مدرسه مهدیه مسجد امام حسن عسگری و فیضیه قم ادامه داشت. در حجره ای واقع در صحن حرم حضرت معصومه سلام الله علیها هم بصورت آزاد از سال ۶۶ تا ۷۳ رسائل، مکاسب و منظومه را تدریس می کردند. ایشان تدریسهای متفاوتی داشته اند که از جمله آن می توان به منطق، حاشیه ملاعبدالله، منطق مظفر، صرف و نحو و ادبیات و … نام برد که در طول ۷ سال تابستان و پنج شنبه و جمعه ها انجام می گشت و تدریس آزاد ایشان در منزل خودشان نیز انجام می شد که شامل دروس منطق، منظومه درایه و رجال می شد. در حوزه ها و مدارس علمیه بصورت تک درسی نیز تدریس داشته اند مثلاً لمعه را قبل از انقلاب در مدرسه امام صادق علیه السلام در قم تدریس میکردند.
از سال ۵۵ تدریس لمعه در مدرسه امام صادق علیه السلام و پس از انقلاب تدریس نهایه الحکمه وبدایه الحکمه، مختصر المعانی، شرح لمعه، مکاسب، رسائل و منظومه را به صورت آزاد در مراکز مختلف از جمله حجره های صحن حرم حضرت معصومه سلام الله علیها را داشته اند. در مدرسه فیضیه نیز، حاشیه ملاعبدالله و منطق مظفر را تدریس می کردند و در مدرسه باقرالعلوم دفتر تبلیغات اسلامی نهایه الحمکه و بدایه الحکمه و طهارت الاعراق را به مدت ۴ سال تدریس مینمودند.
از سال ۷۴ در مدرسه آیت الله گلپایگانی دروس رسائل مکاسب کفایه و از سال ۸۲ فقه خارج و اصول خارج را هم در آنجا تدریس می کردند که تقریرات، کلا مکتوب گردیده است. دروس درایه الحدیث و قواعد علم الرجال به مدت ۲ سال در مدرسه امیرالمؤمین علیه السلام، ۲ سال هم کلام جدید و نهج البلاغه در دارالشفاء، حجتیه و مدرسه آیت الله گلپایگانی تدریس داشته اند.
در سال ۱۳۶۱ به مرکز جهانی علوم اسلامی که تازه تأسیس شده بود دعوت شدند. از آن زمان به تدریس مختصر المعانی، حاشیه ملا عبدالله، باب حادی عشر، شرح تجرید، اصول فقه، لمعه و تفسیر مشغول شدند که تا سال ۶۶ ادامه داشت و از ۶۶ تا ۷۳ به عنوان عضو هیأت ممتحنه مرکز همکاری خود را آغاز کردند و سپس از سال ۷۲ مضافاً بر همکاری در هیئت ممتحنه که طرح سوالات امتحانی ( لمعه، مکاسب، رسائل، حلقات، رجال، درایه و… ) بود، دوباره تدریس در مرکز را آغاز نمودند که این امر تا سال ۸۲ ادامه داشت و ضمناً از سال ۷۸ یا ۷۹ تاکنون در کنار تدریس در مرکز، ممتحن خارج فقه و اصول نیز بوده اند.
ایشان به صورت منسجم و متفاوت در مراکز علمی گوناگون خصوصاً در حوزههای علمیه همچون دانشگاه قم، تخصصی تفسیر حوزه علمیه، تخصصی تربیت مبلغ حوزه، تخصصی قضاء و … تدریس داشته اند و موفق به اخذ سه درجه دکتری در حوزه و دانشگاه شدند و از این رو تدریس در دانشگاه را در حالی که پیشنهادهایی داشته اند نپذیرفتند و تدریس در حوزه را که اکنون قریب به ۴۵ سال می باشد، بطور مستمر ادامه می دهند.
در حال حاظر در حوزه علمیه قم و دانشگاه بین المللی المصطفی تدریس خارج فقه و اصول و سایر علوم اسلامی را استمرار می بخشند.