حجت الاسلام والمسلمين رضا محمدي كارشناس ديني راديو در گفتگو با رسالت:
بهترين روش براي تعليم و تربيت روش پرسش و پاسخ است.
از آنجا كه شرط لازم براي تبليغ موفق در جهان امروز، شناخت و به كارگيري ابزارهاي جديد اقناع و ترغيب است و مبلغي كه بي شناخت اين ابزارها براي تبليغ پا پيش بگذارد، همچون جنگاوري است كه با حريف تا بن دندان مسلح، بي هيچ سلاحي به نبرد بر مي خيزد، مبلّغ دين، دو وظيفه اساسي دارد؛ يكي تفقّه در دين و ديگري انتقال مفاهيم، آموزه ها و ارزشهاي ديني به ديگران.
قرآن مجيد، از مسلمانان مي خواهد تا گروهي از آنان كه شايستگي و توانايي لازم را دارند، دين و احكام آن را بشناسند و سپس يافته هاي خود را به ديگران ابلاغ نموده و آنان را انذار كنند، تا آنها از مخالفت با فرمانهاي خداوند بپرهيزند.در همين راستا توليد و پخش برنامه هاي ديني -مذهبي در همه محورها چند سالي است كه در راس كار رسانه ملي قرار گرفته است.اين برنامه ها به دليل اينكه نياز اصلي مخاطبان در مباحث اعتقادي را برطرف مي سازد طرفداران زيادي را به خود جذب كرده و همواره براي مخاطبان جذاب و دلنشين بوده است.
شبكه راديويي معارف كه از طرفداران خاص و ويژه اي برخوردار است يكي از اين رسانه هاست كه از ابتداي فعاليت خود توانسته برنامه هاي ديني - مذهبي را بر محور عقايد و اصول ديني توليد نمايد و مخاطبان زيادي را با خود همراه سازد.يكي از اين برنامه ها برنامه پرسمان اعتقادي است كه به مرور پرسش هاي شنوندگان مي پردازد.
در اين برنامه شنوندگان سئوالات مورد نظر خود را مطرح و كارشناس برنامه پاسخ آن را بيان مي كند.در گفتگو با حجت الاسلام رضا محمدي كارشناس حقوق قضائي كه از كارشناسان ديني راديو محسوب مي شوند به بررسي اهميت و جايگاه برنامه هاي ديني در جامعه پرداخته ايم.
نظر شما در خصوص برنامه ديني همچون پرسمان اعتقادي كه از صدا و سيما پخش مي شود چيست؟
بهترين روش براي تعليم و تربيت روش پرسش و پاسخ يا روش سقراطي است كه چند سالي است در رسانه ملي جاي خود را پيدا كرده و به مخاطبانش كمك مي كند.اگر ما بخواهيم كتاب يا مقاله اي چاپ كنيم آنچه مد نظر خودمان است را بيان مي كنيم اما در پرسش و پاسخ به اين صورت نيست و ما آنچه مردم نياز دارند و از ما مي خواهند را بيان مي كنيم.
برنامه هايي با اين سبك كه نيازهاي مردم را در همه زمينه ها برآورده مي كند در صدر پرمخاطب ترين برنامه هاست.برنامه هايي كه بدون هيچ حاشيه اي و بسيار كوتاه و مفيد نيازهاي حقيقي جامعه را برطرف مي كند.
برنامه هاي پرسش و پاسخ نسبت به سخنراني و مقاله خواندن و منبر رفتن كاملامتفاوت است.ما در اين برنامه ها در محدودترين زمان ممكن به سراغ اصل مطلب مي رويم و از گفتن حواشي دوري مي كنيم.اين برنامه ها وقت كمتري از مخاطب مي گيرد و بازخورد بيشتر و مفيدتري هم دارد.
روش پرسمان چه تاثيري در مخاطب مي گذارد؟
با پرسمان مي توان فرهنگ سازي كرد.مي توان ميل مخاطب را تغيير داد و به آن شكل و جهت داد.گاهي سئوال مخاطبان بسيار ساده و پيش پا افتاده است كه مي توان با پاسخي ساده مسئله را حل كرد.ولي ما ذهن او را هدايت كرده و با پاسخي روشن فرهنگ سازي مي كنيم.
اهداف توليد برنامه پرسمان اعتقادي چيست؟
برطرف كردن نيازهاي حقيقي مردم در پرسش و پاسخ ها مهم ترين هدف اين برنامه است.چون اين مسائل با عقايد مردم سر و كار دارد آنها همواره به دنبال پاسخگويي به آن هستند.
چرا مردم به برنامه هاي اعتقادي كه به شيوه پرسش و پاسخ است علاقه زيادي دارند؟
عقايد ريشه ، اصول و مبناست.درختي كه ريشه نداشته باشد ميوه هم ندارد.احكام و فقه و اخلاق و تربيت همه شاخه ها و ميوه هاي اين درخت هستند.تا ما خدا را آن طور كه هست نشناسيم نماز خواندن و عبادت كردن معنايي ندارد .
تا مباحث اعتقادي براي جامعه ما حل نشود نمي توان به مباحث ديگر ورود كرد.مردم در صورتي عبادت خواهند كرد كه عقيده داشته باشند.
ما در اين برنامه نيازهاي اعتقادي مخاطبان را پاسخ مي گوييم و آن را برطرف مي سازيم.به همين دليل است كه اين برنامه پرمخاطب ترين برنامه راديو معارف است.اگر احكام بخواهد به صورت منبري يا دانشگاهي يا حوزه اي براي مردم گفته شود مفيد نخواهد بود.مردم در صورتي اين بحث ها را مي پذيرند و به آن علاقه نشان مي دهند كه كوتاه ، صريح ، روشن ، بدون حاشيه و به صورت پرسش و پاسخي بيان شود.
عملكرد رسانه ملي را در خصوص پرداختن به بحث هاي اعتقادي و توليد و پخش برنامه هاي پرسش و پاسخ چطور ارزيابي مي كنيد؟
گامهايي كه رسانه ملي براي توليد برنامه هاي اعتقادي برداشته است خوب است . ما وقتي آن را با زمان قبل از انقلاب مقايسه مي كنيم مي بينيم كه پيشرفت هاي زيادي داشتيم و اختلاف فاحشي نسبت به آن زمان وجود دارد.يكي از ثمرات و بركات شكل گيري انقلاب شكوهمند اسلامي همين است كه ما نسبت به گذشته در توليد و پخش اين گونه برنامه ها گامهاي بلند و استواري برداشته ايم.
البته هنوز راه زيادي در پيش داريم و اين اقدامات پاسخگوي نياز جامعه كنوني ما نيست.ما پيشرفتهاي چشمگيري در اين عرصه داشتيم ولي هنوز نمي توان گفت كاملانيازهاي مخاطبان را برطرف كرده ايم و تا رسيدن به نقطه مطلوب راه زيادي باقي است.اميدواريم اين امر هر چه سريعتر تحقق يابد.بايد به اين گونه برنامه ها بهاي بيشتري داده شود.برنامه هاي مذهبي در راديو و تلويزيون نيازمند سرمايه گذاري بيشتر است.حمايت و عنايت معنوي بيشتر باعث مي شود به نقطه ايده آل نزديك ترشويم و با قدرت بيشتري كارمان را ادامه دهيم.
اين برنامه ها به توجه بيشتر مسئولين نياز دارد چون كه نياز جان و روح مردم را برآورده مي كند.
منبع: روزنامه رسالت، شماره 7573 به تاريخ 5/4/91، صفحه 6