حجت الاسلام و المسلمین سید حمید فتاحی از نخبگان تبلیغی در گفتگو با خبرنگار بلاغ ۱۰ نکته مهم و اساسی در تبلیغ را ذکر نمود و متصل کردن مردم به گفتار و سیره معصومان را از ضرورتهای مهم تبلیغ دینی دانست.
وی با تأکید بر توجه مبلغان به روشهای صحیح تبلیغ ۱۰ نکته مهم در امر تبلیغ را اینگونه برشمرد:
۱- ابتدا خطیبان و مبلغان باید تشخیص دهند تبلیغ یعنی چه؟ تبلیغ یعنی به بلوغ رساندن و پروراندن. اگر ما بخواهیم مبلغ جامعه باشیم؛ اول باید تبلیغ را از خود آغاز کنیم. چون گفتار ما با واقعیت دل ما هماهنگی کامل دارد. اگر گوینده به گفتار خود اعتقاد داشته باشد و عمل کند این گفتار نورانی است، موج مثبت است و در شنونده اثر می کند.
۲- خطیبان و سخنرانان باید جایگاه تبلیغ را خوب تشخیص دهند. ما در جایگاه پیغمبر(ص) و امام معصوم می نشینیم. اول باید بفهمیم که چه میخواهیم بگوییم. مردم با زبان امروز مطلب دین را میخواهند بفهمند. اگر یک سخنران بخواهد مبلغ واقعی باشد باید روی احادیث و آیات قرآنی خیلی تلاش کند تا بتواند از واقعیتهای آنان به زبان روز برای مردم ترجمه کند.
۳- اخلاص عامل موفقیت در تبلیغ است و هرچه در گفتارمان خالص تر باشیم جلسه محبوب تر و دوستداشتنی تر میشود.
۴- هر سخنرانی باید سخنانش را قبل از گفتار به مردم تست و آزمایش کند. اول اینها را بنویسد. بعد روی نوشتهها دقت کند و بعد, آن دقت شده ها را بالای منبر یا در جلسه بیان کند.
۵- باید فن خطابه را یاد بگیریم. اینگونه نیست که هرکس بالای منبر یا پشت تریبون قرار گرفت، بشود خطیب! خطیب باید ورود و خروج جلسه را در حدود ۲۰ دقیقه در اختیار داشته باشد. باید برای حدیث و آیهای که بیان میکند مقدمهای بسازد. بعد, آن مقدمه را به ذی المقدمه و توضیح برساند و بعد در آخر جلسه خلاصه کند.
۶- باید تلاش کنیم گفتار اهل بیت(ع) را سرلوحه تبلیغ قرار دهیم. اگر بخواهیم به آیات قرآن وارد شویم باید با کلید آن وارد شویم و کلید قرآن سخنان اهل بیت(ع) است. اگر کلید نداشته باشیم در قرآن به روی ما بسته است. امیرالمومنین(ع) فرمود: «إستنطقوه ولن ینطق ولکنی اخبرکم» قرآن را به حرف در بیاورید؛ ولی اصلاً با شما حرف نمی زند. اما من میتوانم قرآن را به حرف در بیاورم. اهل بیت(ع) کلید دار قرآن هستند. یک سخنور باید با کلید دار قرآن حرف بزند.
۷- نباید فرمول های علم امروز را اصل منبر و سخنرانی قرار داد. چون اصالت منبر ما آیات و روایات است. فرمول های علمی هم که امروز گام به گام با گفتار اهل بیت(ع) حرکت میکنند باید باعث شود که ما به اهل بیت(ع) بپردازیم. دنیای علم امروز میگوید اولین پایه خلقت عالم، اتم هاست. بعد میگوید اتم ها از الکترون های آزاد تشکیل شدهاند. حال امروزه کشف کردهاند که اشعه و ذرات نور، الکترون ها را تشکیل دادهاند و از آنها اتم ها شکل گرفته اند. اما امیرالمومنین(ع) در مسجد کوفه فرمود: اولین پایه خلقت هستی نور است. ببینید علم ۱۴۰۰ سال از این کلام فاصله دارد و تازه کشف میکند ولی امام ما و پیشوای ما ۱۴۰۰ سال قبل از این فرمود: پایه اصل خلقت عالم نور است.
۸- ما باید تلاش کنیم گفتار، بیان و سخنان خودمان را مطلوب امام زمان(عج) تحویل مردم بدهیم. چون قبل از اینکه مردم گوش کنند خدا و حجت الهی میشنود.
۹- دنبال نتیجه کار نباشیم. زیرا نتیجه دست ما نیست. ما باید مطلبی را که به مردم میگوییم در رفتار و گفتارمان هم نشان دهیم. چون یک سخنران ضبط صوت نیست؛ اگر گفتارش در اخلاقش به مردم نشان داده نشود؛ اثرش از بین می رود.
۱۰- باید در طول دوران تبلیغ از کسانی که در این رشته استادترند بیشتر استفاده کنیم. سال ۵۹ با آیت الله فلسفی(ره) مدتی جلسه فن خطابه داشتیم. ایشان میفرمود: اگر شما حتی ۵ دقیقه برای سخنرانی دعوت شدید رد نکنید. هم خطبه باشد، هم حدیث و هم روضه و در ۵ دقیقه هم سخنرانی را به پایان برسانید. یک سخنران باید چنان مطلب را در دست خود داشته باشد که بتواند در ۵ دقیقه مطلب کامل و شسته و رُفته را به مردم تحویل دهد.
حجت الاسلام فتاحی در پایان اظهار داشت: افرادی که در این زمینه برنامهریزی کردهاند اعم از مبلغ، سخنران، خطیب و … باید توجه داشته باشند که ما فردای قیامت باید پاسخگوی این مسئولیت باشیم. فردا از ما جواب می خواهند. امام صادق(ع) فرمود: «کونوا دعاة الناس بغیر السنتکم» تا میتوانید مردم را به غیر از زبان دعوت کنید. یعنی با اخلاق، رفتار و اعمال. اگر دوستان مبلغ و خطیب بخواهند واقعاً مبلغ دین و قرآن باشند باید به اهل بیت(ع) بیشتر توجه کنند و مردم را به اهل بیت(ع) وصل کنند. هرچقدر خطیب بتواند مردم را به انوار الهی متصل کند، موفق تر است. این راز خطبه و خطابه است. یعنی ما بیشترین کاری که باید انجام دهیم این است؛ چرا که مردم تشنه نور خدا هستند و نور خدا وجود مقدس چهارده معصوم است. اگر ما با گفتار و برنامههای این خاندان بتوانیم مردم را به اهل بیت(ع) متصل کنیم موفق خواهیم بود.
تخصص
آثار نوشتاری