به گزارش واحد خبر پایگاه معارف قرآن، جلسه نقد کتاب اختصاصات پیامبر خاتم(ص) از منظر قرآن، یک شنبه، سی ام مرداد ماه در این بخش برگزار شد.
در این نشست؛ حجت الاسلام و المسلمین علی اسلامی، معاون پژوهشی بنیاد علوم وحیانی اسراء به عنوان ناقد این اثر؛ نثر روان، حسن سلیقه در بخش بندی، منابع فراوان، روشمندی در پژوهش، ترجمه های معتبر، نوشته های مناسب ارجاعی، متن بدون غلط املایی، تیتر های کوتاه و مناسب، ارجاع به منابع تخصصی و ارزیابی قبل چاب را از ویژگی های مثبت کتاب ارزیابی کرد و مدعی شد این کتاب مجتهدانه تدوین شده است.
وی با اشاره به این که مؤلف ادعا دارد که موارد ذکر شده منحصر به پیامبر اکرم(ص) است، ابراز داشت: اطلاع دقیقی از پیامبران گذشته نداریم با این وجود چطور می توان اثبات کرد که این مورد خاص مانند روزه وصال از مختصات رسول اکرم به تنهایی بوده است.
معاون پژوهشی بنیاد علوم وحیانی اسراء با بیان این که طبق روایات، تمسک و تأسی به پیامبر امکان دارد، اظهار داشت: این روایت با اختصاص های پیامبر چگونه سازگاری دارد.
وی با اشاره به این که مؤلف برای اثبات اشتراک تکالیف بین مردم و پیامبر در عرض قرآن و روایات به قاعده اشتراک تمسک کرده اند، بیان داشت: به نظر می رسد که قاعده اشتراک برگرفته از روایات و آیات است و یک دلیل مستقل نیست.
حجت الاسلام و المسلمین اسلامی، با بیان این که مؤلف کتاب به جهت عصمت رسول اکرم(ص) مشورت برای ایشان واجب نیست، اظهار داشت: عصمت مانع وجوب مشورت نیست زیرا که در مشورت یک سری مصلحت هایی سلوکی مانند احترام به نظریات دیگران وجود دارد که این مصالح امکان عقلی وجوب مشورت را برای پیامبر به وجود می آورد.
وی با بیان این که حرمت صدقه بر پیامبر جزء اختصاص های رسول الله برشمرده شده است، گفت: مؤلف برای اثبات اختصاص حرمت به حدیثی اشاره کرده اند که این روایت نمی تواند مدعی شما را ثابت کند.
این محقق علوم قرآنی با اشاره به این که نویسنده، معجزه قرآن را از اختصاصات نبی اکرم(ص) معرفی کرده است، بیان داشت: متاسفانه در این مسأله درباره جاودانگی قرآن که در واقع مهمترین مساله در معجزه است، توضیح لازم داده نشده است.
وی با بیان این که حجت الاسلام و المسلمین یوسفی مقدم قایل هستند که پیامبر به این جهت که دچار تناقض می شود بجز دین خود دین دیگری نداشتند، اظهار داشت: این دلیل برای بعد از رسالت خوب است ولی برای قبل از رسالت این دلیل کامل نیست.
ایشان در ادامه افزودند: در برخی از مواردی که به عنوان اختصاص های رسول اکرم(ص) ذکر شده است اهل بیت عصمت و طهارت نیز شامل است.
وی در پایان به معراج پیامبر اکرم با ویژگی های خاص این جریان و منصور به ترس که طبق روایات خداوند با انداختن ترس در دل دشمنان پیامبر را یاری می کردند، اشاره کرد و گفت: این دو مورد نیز باید در کتاب اختصاصات پیامبر خاتم ذکر می شد.
در بخش دیگر حجت الاسلام و المسلمین یوسفی مقدم، رئیس مرکز فرهنگ و معارف قرآن به عنوان نویسنده کتاب ضمن تقدیر از دقت نظر ناقد محترم، با اشاره به این که برخی از نویسندگان اهل سنت به پیامبر اکرم(ص) نسبت هایی ناروا داده اند، ابراز داشت: در این کتاب سعی شده است که معیاری ارایه شود تا مصادیق اختصاصات به خوبی درک و تبیین گردد.
وی با توجه به انتقاد از روزه وصال از سوی ناقد محترم بیان داشت: راه دستیابی به حکم اختصاصی، مطالعه متون دینی است و در متون دینی روزه وصال از اختصاصات پیامبر(ص) نقل شده است. افزون بر آن باید دانست که روزه وصال برای همه حتی پیامبران هم اکنون حرام است و فقط برای رسول اکرم حلال است، به طور مثال حضرت خضر و یا حضرت عیسی که بنا بر نقلی در قید حیات هستند نمی توانند روزه وصال بگیرند.
عضو مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآن با بیان این که اگر با دلیلی اختصاص های پیامبر اسلام اثبات شد هیچ فرد دیگری حق تأسی به رسول اکرم را ندارد، ابراز داشت: این جهت بیشتر انسان را به سوی کشف اختصاص های رسول اکرم علاقه مند می کند و اینکه هر چند اصل بر تأسی است، ولی اندیشمندان باید برای جلوگیری از خلط بحث و اقدامات ناروا درباره اختصاصات بیشتر تحقیق کنند، به طور مثال عبدالله ابن عمر روزه وصال می گرفته و مدعی بوده است که تأسی به پیامبر (ص) دارد، حال آنکه پیامبر(ص) این تأسی را منع کرده است.
وی با توجه به قاعده اشتراک اظهار داشت: در بیان این قاعده نظر به دلیل پشتوانه ای این قاعده نداریم و مراد ما این است که یکی از مفاد قاعده اشتراک، مشترک بودن تکالیف رسول اکرم با امت است.
حجت الاسلام و المسلمین یوسفی مقدم با بیان این که ناقد محترم، عصمت را به عنوان دلیل بر عدم وجوب مشورت نمی دانستند، ابراز داشت: فلسفه اصلی مشورت نیافتادن در خطا است که این موضوع از پیامبر به دور است. از این رو مشورت بر آن حضرت واجب نیست هر چند مشورت آن حضرت آثار ارزشمند دیگری در پی دارد.
یادآور می شود همه موارد مد نظر در این جلسه بررسی نشد و مقرر گشت جلسه ای دیگر در شهر مقدس قم برگزار شود.
منبع: واحد خبر پایگاه معارف قرآن